Ukrayna krizi fırsat mı?
FATİH ERBOZ - ANKARA
Emekli Korgeneral Erdoğan Karakuş, F-35 uçakları konusunda ABD’nin tavrında bir değişiklik olmadığını belirterek benzer tavrın F-16 uçaklarının kiti için de aynı olduğunu söyledi. Karakuş “Ancak burada dikkat edilmesi gereken esas konu ABD’nin Ukrayna krizi konusunda küresel bir çatışma içine girdiği süreçte Türkiye’den vazgeçemeyeceğini, hele Yunanistan nedeniyle vazgeçemeyeceğini bir kez daha anlamış olması. Türkiye ile ilişkilerini düzelterek yeni bir küresel mücadele içine girmek istedikleri ortada. Ukrayna krizi Türkiye ve ABD arasındaki ilişkilerde Türkiye’nin de önemini bir kez daha ortaya koydu bana göre” dedi.
ABD’nin Karadeniz’de Rusya ile yaşadığı Ukrayna gerilimi nedeniyle Türkiye’nin önemli bir ülke olduğunu bir kez daha anladığına dikkat çeken Karakuş, şunları söyledi: “ ABD zaten Türkiye’nin önemini bilen ülke. Ancak Türkiye’nin yerine Yunanistan’ı koyma noktasındaki girişiminin sonuçsuz kalacağını gördü. Öte yandan son ödenmede Türkiye’nin Doğu Akdeniz’deki İsrail ve birleşik Arap Emirlikleri başta olmak üzere yaptığı diplomatik girişimlerde de önemli bir sonuç aldığını söylemek mümkün. ABD yaklaşık bir ay önce East Mead projesinden çekildiğini belirtmesi ile zaten Türkiye ile yakınlaşma sinyalini vermiş oldu. Türkiye ile İsrail arasındaki son dönem gerilimin azaltılması için yaşanan diplomatik trafik önemli bir etken oldu ABD’nin Türkiye için vereceği karar açısından. Öte yandan Ukrayna krizi de Türkiye’nin önemini bir kez daha ortaya çıkardı. ABD, Rusya ile giriştiği Karadeniz’deki mücadelede Türkiye’nin stratejik önemini biliyordu ancak sahada bir kez daha yaşayınca sonuç farklı oldu.”
ABD’nin Körfez ülkelerindeki gazı ve elde edeceği kaya gazını Rusya’nın gazının alternatifi olarak görmesinin sonuçlarını da bizzat yaşayarak gördüğünü kaydeden Karakuş, “ Rusya ile ortaya çıkan gerilim doğal gaz ve petrol fiyatlarını arttırdı. Bunun temel nedenlerinden bir tanesi de artık dünyadaki yeni bloklaşma diyebiliriz. Rusya ile girilen sert çekişme İran’ı bunun uzantısı olarak Yemen’i, bunu sonucunda da Suudi Arabistan ve Birleşik Arap Emirliklerini içine alan bir bölgeyi tetikledi. Füzeler bu ülkelerin sınırına gelince ABD filo ile müdahale etmek durumunda kaldı. Bunun yanı sıra Çin-Rusya-Pakistan bir araya geldi. Öte yandan ABD Hindistan-Japonya ve Avusturalya’yı yanı aldı. Bu bloklaşma Rusya konusunda Türkiye’nin önemini daha da arttırdı. Bu nedenle ABD, Türkiye’ye yönelik keskin kararlarını yumuşatmak durumunda kaldı bana göre” diye konuştu.
ABD’nin F-35 savaş uçakları konusunda başından bu yana hukuki olarak ve müttefiklik ilişkileri bakımından meşruiyet içerisinde kalamadığını kaydeden Karakuş, “ ABD’nin Ankara Büyükelçisinin yaptığı açıklamada sıcak mesajlar içeriyor. Bunun nedeni Türkiye ilişkileri belli bir zemine getirip, yumuşatmak. ABD basını Türkiye’ye daha önce söz verilen kadar olmasa da 50 uçağın satılabileceğini yazdı. Milli Savunma Bakanı Akar sürekli olarak görüşmelerin sürdüğünü kaydetti. Bir de bunun ticari boyutu var. ABD, S-400 uzun menzilli savunma sistemi füzeleri nedeniyle F-35 uçaklarını vermedi. Kaldı ki bu uçakların bilgisinin aktarılabileceği yönündeki iddianın da gerekçesiz olduğu anlaşıldı. F-16 uçakları için ise böyle bahaneleri de yok. Dolayasıyla Türkiye’ye 50 F-35 uçağı daha vererek 20 milyar dolar daha kazanç elde edecekler. F-16 uçaklarının Blok 70’e çevrilmesi kiti verilmesinden ise sadece 6-7 milyar dolar kazanç elde edeceklerdi. Görülüyor ki en azından bu süreçte bu hesapta yapılmış. Dolayasıyla ABD F-35 uçakları ve F-16 uçaklarının kiti için Türkiye ile ilişkileri bozmak istemiyor yapılan açıklamalar bunu gösteriyor” ifadelerini kullandı.
DOĞU AKDENİZ’DEKİ DENGELER ÖNEM KAZANDI
Son dönemde Doğu Akdeniz’deki dengelerin de önem kazandığını kaydeden Karakuş, “ Doğu Akdeniz’de ki dengeler özellikle Rusya’nın da buradaki dengeleri etkilemesi nedeniyle ABD’yi korkuttu. Suriye’de olduğu gibi Rusya, Libya’da da var. Libya’da Rusya doğuda, Türkiye batıda etkili. ABD Libya’daki dengeler başta olmak üzere, Doğu Akdeniz’deki dengeleri değiştirmek için Türkiye’ye ihtiyacı olduğunu bir kez daha gördü. Libya’da oyuna ancak Türkiye üzerinden girebiliyor. Bu nedenle Doğu Akdeniz’de Türkiye’yi yanına çekmek için de uğraş veriyor. Bu nedenle Türkiye ile yumuşama konusunda adımlar attı ABD. Bu dengeleri her ne kadar İsrail ile yakınlaşsa da Yunanistan ile bozamayacağını da gördü ABD. Bu nedenle Türkiye ile İsrail arasındaki ilişkilerin de yumuşaması ABD’nin Doğu Akdeniz’deki çıkarları açısından önemli. ABD Doğu Akdeniz’deki dengeleri de gözeterek Türkiye’ye yönelik sıcak adımlar atma hesabına girdi” diye konuştu.
Devlet Bahçeli de gerçeği gördü: "Elektrik dağıtımını..."
