Hakan Kara: Anında düşecek

Eski Merkez Bankası Başekonomisti Prof. Dr. Ali Hakan Kara, X hesabında "para politikası" derslerine ilişkin dikkat çekici bir paylaşım yaptı.

Kara, Merkez Bankası'nın para yaratım sürecini açıklamak için kullandığı "para çarpanı" kavramının artık kullanılmadığını belirtti.

Bankaların kredi vermek için rezerv paraya ihtiyaç duymadığını vurgulayan Kara, "Bankaların teminat karşılığında rezerv para bulabileceğini" ifade etti.

Ancak Bilkent Üniversitesi'nden öğretim üyesi olan Kara, bu yaklaşımın modern para politikası dünyasında geçerli olmadığını ve sadece sınav sorularının ötesine geçmediğini belirtti.

“MERKEZ BANKASINDAN TEMİNAT KARŞILIĞI REZERV PARA BULABİLİR”

Kara, paylaşımında şu ifadelere yer verdi:

"Para politikası derslerinde merkez bankasının para yaratımı sürecini “para çarpanı” üzerinden anlatmayı yıllar önce bıraktım. Bankaların kredi vermek için rezerv paraya ihtiyacı yoktur, ihtiyaç olduğunda da banka merkez bankasından teminat karşılığı rezerv para bulabilir. Maalesef bütün temel ders kitaplarında halen para çarpanı anlatılıyor. Kamu kurumları giriş sınavlarında da genelde bu şekilde soruluyor. Ben de mecburen öğrencilerime "bakın para çarpanı diye bir kavram var, bu kavram modern para politikası dünyasında geçerli olmasa da kamu sınavlarına girecekseniz öğrenmenizde fayda var" diyorum."

Kara, aynı zamanda Kamu tasarrufu ve Merkez Bankası’na ilişkin dikkat çeken ifadelere yer vermişti.

Kamu tasarrufu için ihtiyaç olan adımların altını çizen deneyimli iktisatçı, verginin tabana yayılması, kayıt dışılığın önlenmesi, kamu tasarruflarının artırılması ve kamu reformlarının hayata geçirilmesi gerektiğini belirterek, “Yatırımcı güveninin sağlanamamasında kamu tasarruflarının yetersiz görülmesi ve bu konuda oluşan güvensizlik önemli bir etken” dedi.

Risk priminin düşürülmesi için Merkez Bankası Başkanı'nın görev süresinin güvence altına alınması gerektiğini vurgulayan Hakan Kara, “Bu güvencenin sağlanması, risk priminizi anında en az 50 baz puan düşürebilir” şeklinde konuştu.

Prof. Dr. Kara, Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) açıkladığı enflasyon rakamlarına yönelik kamuoyunda oluşan güvensizliğin giderilmesi ve güvenin yeniden tesis edilmesi gerektiğini vurguladı.

PARA POLİTİKASI NEDİR?

Para politikası, ekonomik büyüme, istihdam artışı ve fiyat istikrarı gibi hedeflere ulaşmayı sağlamak için paranın erişilebilirliği ve maliyetini etkilemeye yönelik alınan kararları ifade eder.

Bu kararların uygulanmasından sorumlu kurumlar genellikle merkez bankalarıdır. Ülkemizde ise Merkez Bankası'nın temel amacı, fiyat istikrarını sağlamaktır ve bu amaç Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Kanunu'nda belirtiliyor.

ENFLASYON HEDEFLERİ

Enflasyon hedefleri, para politikalarının yönetiminde temel bir rol oynar. Merkez Bankası, bu hedeflere ulaşmak için politika faizleri ve diğer para politikası araçlarını kullanarak toplam talebi ve enflasyon beklentilerini kontrol altında tutar.

Enflasyon hedeflemesi rejiminde, Merkez Bankası'nın yayımladığı enflasyon tahminleri de önemli bir rol oynar ve enflasyon beklentilerini şekillendirir. Bu tahminler, yılda dört kez yayımlanan Enflasyon Raporu'nda açıklanır ve ekonomik aktörler için yol gösterici bir nitelik taşır.

MERKEZ BANKASI FAİZ KARARI

Merkez Bankası geçtiğimiz ay politika faizini yüzde 45'ten yüzde 50'ye çıkartarak 500 baz puanlık bir artış gerçekleştirmişti.

Para Politikası Kurulu'nun karar açıklamasında, Mart ayında aylık enflasyonun ana eğiliminin, öngörülerin üzerinde gerçekleştiği, ancak zayıflamanın devam ettiğine dikkat çekildi.

Kurul, tüketim malları ve altın ithalatındaki seyrin cari denge üzerinde olumlu etkiler yarattığını vurgularken, aynı zamanda "yurt içi talep direncinin" devam ettiğini vurguladı.

Açıklamada, hizmet enflasyonundaki yüksek seyrin sürmesi, enflasyon beklentileri, jeopolitik riskler ve gıda fiyatları gibi faktörlerin enflasyonist baskıları artırmaya devam ettiği belirtildi.