AYM üyelerinden Emin Kuz'un görev süresinin 12 Mayıs'ta sona ermesinin ardından Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın 10 günlük bekleyişinin sebebi de ortaya çıktı.
AYM üyesi Emin Kuz, Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreter Yardımcılığı görevini sürdürürken, 8 Mart 2013'te Anayasa Mahkemesi üyeliğine seçilmiş ve 14 Mart 2013'te göreve başlamıştı. Görev süresi 12 Mayıs 2024'te dolan Kuz'un yerine kimin atanacağı ise merak konusu oldu.
AYM ÜYESİ İÇİN ÇARPICI İDDİA
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın, Anayasa Mahkemesi'ne üst düzey yönetici kontenjanından yapacağı yeni üye atamasının yakında gerçekleşmesi beklenirken, konuya ilişkin gazeteci Alican Uludağ’dan çarpıcı bir iddia ortaya atıldı.
Kuz’un emekliliğe ayrılmasının üstünden 10 gün geçtiğini hatırlatan Uludağ, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın henüz bir atama yapmadığını belirterek, başörtülü bir kadın adayın üye olacağını öne sürdü.
Uludağ, gecikmenin bundan kaynaklandığını aktararak, kadın üye atandığı takdirde bunun ilk olacağını belirtti.
Uludağ X hesabından yaptığı paylaşımda şu ifadelere yer verdi:
“12 gün geçti, Cumhurbaşkanı Erdoğan, emekliye ayrılan Emin Kuz'un yerine Anayasa Mahkemesi üyesi atamadı. Kulislerde, Erdoğan'ın başörtülü kadın bir ismi atamak istediği, bu yönde arayışın sürdüğü konuşuluyor. Gecikmenin de bundan kaynaklandığı belirtiliyor. Bu gerçekleşirse şuan 14 erkekten oluşan AYM'deki tek kadın üye olacak.”
ANAYASA MAHKEMESİ ÜYESİ KAÇ KİŞİDİR, NASIL SEÇİLİR?
Anayasa Mahkemesi, Türkiye’nin en yüksek yargı organlarından biri olup, toplamda on beş üyeden oluşur. Bu üyelerin seçimi, Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) ve Cumhurbaşkanı tarafından belirlenen çeşitli usullere göre gerçekleştirilir.
TBMM'NİN SEÇİMLERİ
TBMM, Anayasa Mahkemesi'ne üç üye seçer:
Sayıştay Genel Kurulu: TBMM, Sayıştay Genel Kurulu'nun kendi başkan ve üyeleri arasından her boş üyelik için üçer aday gösterdiği adaylar arasından iki üye seçer.
Baro Başkanları: Baro başkanlarının serbest avukatlar arasından gösterdiği üç aday arasından bir üye seçilir.
Bu seçimlerde, ilk oylamada TBMM üye tam sayısının üçte iki çoğunluğu aranır. İkinci oylamada ise salt çoğunluk gereklidir. Eğer ikinci oylamada da salt çoğunluk sağlanamazsa, en fazla oy alan iki aday arasında üçüncü bir oylama yapılır ve bu oylamada en fazla oyu alan aday üye seçilmiş olur.
CUMHURBAŞKANININ SEÇİMLERİ
Cumhurbaşkanı, Anayasa Mahkemesi'ne on iki üye seçer:
Yargıtay ve Danıştay: Yargıtay'dan üç, Danıştay'dan iki üye, bu kurulların kendi başkan ve üyeleri arasından her boş üyelik için üçer aday gösterilir.
Yükseköğretim Kurulu: En az ikisi hukukçu olmak üzere, hukuk, iktisat ve siyasal bilimler dallarında görev yapan öğretim üyeleri arasından üç üye seçilir.
Diğer Adaylar: Üst kademe yöneticileri, serbest avukatlar, birinci sınıf hâkim ve savcılar ile en az beş yıl raportörlük yapmış Anayasa Mahkemesi raportörleri arasından dört üye belirlenir.
ÜYELİK İÇİN GEREKLİ ŞARTLAR
Anayasa Mahkemesi üyesi olabilmek için belirli şartlar bulunmaktadır:
Yaş: Adayların kırkbeş yaşını doldurmuş olması gerekir.
Akademik Ünvan: Yükseköğretim kurumları öğretim üyelerinin profesör veya doçent unvanına sahip olması şarttır.
Mesleki Tecrübe: Avukatların en az yirmi yıl fiilen avukatlık yapmış olması, üst kademe yöneticilerinin yükseköğrenim görmüş ve en az yirmi yıl kamu hizmetinde çalışmış olması, birinci sınıf hâkim ve savcıların ise adaylık dahil en az yirmi yıl çalışmış olması gerekmektedir.
GÖREV SÜRESİ NE KADARDIR?
Anayasa Mahkemesi üyeleri, oniki yıl için seçilir ve bir kişi iki defa üye olarak seçilemez. Üyeler, altmışbeş yaşını doldurduklarında emekliye ayrılırlar. Üyelik, bir üyenin hâkimlik mesleğinden çıkarılmayı gerektiren bir suçtan hüküm giymesi veya sağlık sebepleriyle görevini yapamayacağının anlaşılması durumunda sona erer.
BAŞKAN VE BAŞKANVEKİLLERİNİN SEÇİMİ
Anayasa Mahkemesi üyeleri, dört yıl için bir Başkan ve iki başkanvekili seçerler. Bu seçim, gizli oyla ve üye tam sayısının salt çoğunluğuyla gerçekleştirilir. Görev süresi bitenler yeniden seçilebilirler. Üyeler, asli görevleri dışında başka herhangi bir resmi veya özel görev alamazlar.