21 Aralık 2021 tarihinde Türk lirasının değer kaybının önüne geçmek ve yaşanan döviz krizini engellemek amacıyla hayata geçirilen Kur Korumalı Mevduat (KKM) uygulamasına son vermek için yetkililerden peş peşe adımlar gelmeye devam ediyor.
MEHMET ŞİMŞEK KKM'NİN TAMAMEN SONLANACAĞI TARİHİ AÇIKLADI
28 Mayıs seçimlerinin ardından göreve gelen Hafize Gaye Erkan Başkanlığındaki Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası'nın (TCMB) tasfiye sürecine önderlik eden bir dizi kısıtlayıcı kararlarının ardından Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek de uygulamanın ne zaman sonlanacağına dair tarih vermişti.
BDDK raporlarına göre Ekim ayının ilk yarısında 150 milyar lira düşüş gösteren Kur Korumalı Mevduat (KKM) hesaplarında bulunan toplam para, 2024 yılının sonu itibarıyla sıfırlanacak.
Aralık ayında KKM'nin bir yıl süreyle uzatılacağını belirten Bakan Şimşek, dolar kurunda önemli bir etki yaratan ve Hazine'ye getirdiği yük nedeniyle eleştirilere konu olan KKM için çıkış yollarını duyurmuştu.
YILMAZ'DAN BANKALARA KKM TALİMATI
Türkiye'de hiyerarşik olarak ekonomiden sorumlu en yetkili kişi olan Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz ise bugün yaptığı konuşma ile bankalara yönelik yeni talimatlar gönderilerek KKM'deki düşüşün hızlandırılacağının mesajını verdi.
Son olarak 25 Eylül tarihinde alınan karar ile bankaların, TL dönüşümlü KKM hesaplarına yönelik asgari faiz zorunluluğuna son verilmişti.
Özellikle Temmuz aylarında getirilen zorunlu karşılık hamleleri ile bankalardan 702 milyar liralık nakit çıkışı yaşanmasına neden olan ve KKM'nin yükünün bir bölümünü bankacılık sektörüne yükleyen Merkez Bankası, ilerleyen haftalarda dövizden dönüşümlü KKM hesapları için düğmeye basacak.
"DÖVİZDEN KAZANILAN PARAYA VERGİ GETİRİLEBİLİR"
İktisatçı Yalçın Küçük, atılacak hamleler arasında KKM'den kazanılan net kar oranına vergi zorunluluğu getirilebileceğini belirtirken, Cumhurbaşkanı Yardımcısı Yılmaz basın mensuplarına yaptığı açıklamada "Finansal Piyasalarda istikrarsızlığa yol açmadan çıkış süreci devam edecek. Bankacılık sistemi KKM'den çözülen kaynağı TL cinsi mevduata yönlendiriyor ve devam edecek" diye konuştu.
"TÜRKİYE'DE SERBEST KUR REJİMİ VAR"
Yılmaz kur hedefi ve tahminlere ilişkini olarak da kurda herhangi bir hedef ve tahmin olmadığının altını çizerek, "Serbest kur rejimi var, son dönemlerde önemli hareketlilik oldu önümüzdeki dönemde böyle hareketlilik beklemiyoruz. Teknik ve siyasi olarak beklemiyoruz" ifadelerini kullandı.
Yılmaz, nominal değil reel kur üzerinden değerlendirme yaptıklarının belirterek, "Gelişmekte olan ülkelerin para değeri uzun dönemde değer kazanır, kaybetmez" dedi.
MEVDUAT FAİZLERİ REKOR KIRABİLİR
Yılmaz, KKM'den çıkışları hızlandırabilmek ve buradan ayrılan paranın yeniden dövize değil TL mevduatına yönelmesini sağlamak için mevduat faizlerine atıfta bulundu. KKM için son dönemde atılan adımlarla çıkış sürecinin başladığına dikkat çeken Yılmaz, "Finansal Piyasalarda istikrarsızlığa yol açmadan çıkış süreci devam edecek, Bankacılık sistemi KKM den çözülen kaynağı TL cinsi mevduata yönlendiriyor ve devam edecek. Çin hariç gelişmekte olan ülkelerin gelişme hızı Türkiye’nin gerisinde kaldı" diye konuştu.
DOLAR KURUNDA YENİ BİR KRİZİ TETİKLER Mİ?
Uygulamada biriken paranın döviz cinsinden 115 milyar doların üzerinde olması, söz konusu havuzun hızlı bir şekilde boşaltılması halinde yeni bir kur krizi yaşanmasına neden olabilir.
Uzmanlar, mevcut şartlarda TL mevduat faizlerinin enflasyon ile rekabet edebilecek seviyede olmadığına dikkat çekerek, KKM'den çıkış yapanlar için dolara gitme ihtimalinin güçlü bir seçenek olduğunu vurguladı.
Bu kadar büyük bir paranın yalnızca yarısının döviz tevdiat hesaplarına gitmesi dahi Türkiye'de yeni bir kur krizinin yaşanmasına yol açabilir.