Türkiye'de bir süre önce gündeme gelen ikinci emeklilik sistemi, Orta Vadeli Program (OVP) kapsamında da yer aldı. Bu sistem, tamamlayıcı emeklilik olarak tanımlanıyor ve Otomatik Katılımlı Bireysel Emeklilik Sistemi (BES) ile devreye alınan mevcut emeklilik sistemini daha da geliştirecek. Peki, bu yeni sistem kimleri kapsayacak ve nasıl işleyecek?
YASA BU YIL ÇIKACAK
Dünya genelinde çeşitli şekillerde uygulanan tamamlayıcı emeklilik sistemi, çalışanların emeklilik dönemlerinde gelirlerinin azalmasını engelleyerek yaşam standartlarını korumayı hedefliyor. Böylece emeklilikte kamudan sağlanan gelirin yanı sıra ek bir maaş elde edilebiliyor.
Bu sistemin yürürlüğe girmesi için 2024 yılında yasal bir düzenleme yapılması planlanıyor. Yasanın yürürlüğe girmesiyle, çalışanlar için yeni bir dönem başlayacak. Mevcut otomatik katılım ve Bireysel Emeklilik Sistemi kapsamında, çalışanların ücretlerinden her ay en az yüzde 3 kesinti yapılmakta ve primler biriktirilmektedir. Ancak, bu sistem zorunlu değil ve çalışanlar istedikleri zaman sistemden ayrılma hakkına sahip.
Çalışanlar, 10 yıl prim ödeyip 56 yaşında emekli olabiliyorlar. 10 yıl ve 55 yaşını doldurduktan sonra, hak sahipleri toplu para veya belirledikleri süre kadar (ömür boyu da olabilir) emekli maaşı alabiliyor. Yeni sistemle birlikte, işverenler de çalışanların primlerine ek katkı sağlayacak. Böylece birikimler artacak ve işverenler, sigorta primi öder gibi her ay çalışanların hesaplarına para aktaracak. Bu sistem zorunlu olacağı için hem çalışan hem de işveren için bağlayıcı olacak.
SİSTEMDE KALINACAK
Tamamlayıcı emeklilik sistemine dahil olan çalışanlar, belirli şartlar sağlanana kadar bu sistemde kalacak ve emeklilikleri için birikim yapacak. Çalışanlar, sosyal güvenlik sisteminden emekli olduklarında, tamamlayıcı emeklilik sisteminden de emekli olacak; hem SGK'dan maaş alacak hem de tamamlayıcı sistemden aylık veya toplu para elde edebilecek. Tamamlayıcı emeklilik, sosyal güvenlik sisteminin alternatifi olmayacak; aksine, emeklilik maaşını tamamlayıcı bir ek gelir sağlayacak.
KIDEM TAZMİNATIYLA İLGİSİ YOK
Tamamlayıcı emeklilik, sosyal güvenlik sisteminin yerine geçmeyecek ve kıdem tazminatı ile ilgili olmayacak. Kıdem tazminatı, İş Kanunu kapsamında çalışanların hakkı olarak kalacak ve mevcut sistem içinde devam edecek. Tamamlayıcı emeklilik ise bu süreçten bağımsız olarak yürütülecek.
YAŞ ŞARTI DEĞİŞEBİLİR Mİ?
Mevcut sistemde emeklilik yaşı 56 olarak belirlenmişken, yeni tamamlayıcı emeklilik sisteminde bu yaşın 60'a çıkması gibi değişiklikler gündeme gelebilir. Ancak kesin karar, yasal düzenlemeyle belirlenecek.
SGK'DAN ÇIKMAK GEREKECEK Mİ?
Tamamlayıcı emeklilik sistemine katılan çalışanların SGK primleri kesilmeyecek. İşverenler, mevcut sistemde olduğu gibi SGK'ya prim ödemeye devam edecek ve aynı zamanda tamamlayıcı emeklilik primlerini ve tazminat ödemelerini de gerçekleştirecek. Böylece SGK emeklilik hakkı devam edecek ve çalışanlar, hem SGK'dan hem de tamamlayıcı emeklilik sisteminden maaş veya toplu para alabilecekler.