Emekli maaş sisteminde köklü değişiklik! Maaşlar bu şekilde hesaplanacak

Emekli maaşları için yeni bir sistem geliyor! Orta Vadeli Program (OVP) kapsamında, çalışanların emeklilik sisteminde daha uzun süre kalmaları teşvik edilecek ve bu sayede daha fazla prim gününe sahip olanlar için emekli aylıklarının artırılması hedeflenecek. AKP Grup Başkanı Abdullah Güler, emeklilikle ilgili üç ana konunun öne çıktığını belirtti.

Yenilenecek sistemin ana hatları şunlar olacak:

• Aylık bağlama sistemindeki karmaşık yapının sadeleştirilmesi,
• Ocak ve Temmuz'daki enflasyon artışlarının gözden geçirilmesi,
• Aktüeryal dengenin yeniden sağlanması,
• Sistemde kalmanın emekli maaşını daha cazip hale getirilmesi.

Şu anki sistemde emekli maaşları hesaplanırken 1999 öncesi, 1999-2008 arası ve 2008 sonrası olmak üzere üç ayrı hesaplama yöntemi kullanılıyor. Bu yöntemler, farklı aylık bağlama oranları ve güncelleme katsayılarına dayanıyor. Ancak, önerilen yeni sistemde daha basit bir hesaplama yapılacak, bu da daha çok prim ödeyen ve daha uzun süre çalışan bireylerin daha yüksek maaş almasını sağlayacak.

Son yıllarda, emeklilerin karşılaştığı bazı sorunlar da dikkat çekiyor:

SIFIR ZAM SORUNU

Taban maaşın altında kalan emekliler için enflasyon artışları sıfır zam anlamına gelebiliyor. Bu durum, her zam döneminde 3-4 milyon emekliyi etkileyen bir sorun oluşturuyor.

DÜŞÜK MAAŞLILAR İLE ÇOK ÇALIŞANLAR ARASINDAKİ FARK

Taban maaşın hemen üzerinde aylık alan emeklilerle, daha uzun süre ve daha yüksek prim ödeyen emekliler arasında maaş farkı minimal seviyelerde kalıyor. Bu durum, daha fazla prim ödeyenlerin dezavantajına neden oluyor.

KAYITDIŞILIK VE GİZLİ KAYITDIŞILIK

Yüksek prim ödeyenlerin karşılığını alamadığını düşünenler, kayıt dışı çalışmaya yönelebiliyor. Bu da hem vergi ve prim kaybına hem de çalışanın geleceğinin riske girmesine yol açıyor.

Yeni düzenlemelerin 2024'ün üçüncü çeyreğinde yürürlüğe girmesi planlanıyor. Abdullah Güler, emeklilik sisteminin güncellenmesi gerekliliğini vurgularken, Avrupa'daki uygulamaları örnek gösterdi. Avrupa ülkelerinde emeklilik yaşı genellikle 65 ve üzerindedir, bu da sürdürülebilirlik açısından önemlidir. Türkiye'de ise 2 çalışana 1 emekli oranı bulunmakta ve bu dengenin sağlanması gerektiğini belirtti.

Güler, Hazine ve Maliye Bakanlığı'nın desteğiyle en düşük emekli maaşının 12.500 TL olduğunu belirtti ve bu desteğin devam etmesinin önemine dikkat çekti. Ayrıca, haftalık çalışma saatlerinin düşürülmesiyle ilgili şu an için bir düzenleme bulunmadığını ve bunun sadece bazı sektörlerde uygulanabileceğini ifade etti. Yeni düzenlemelerle ilgili daha geniş bir çerçevede çalışmalar yapılması gerektiğini de sözlerine ekledi.