Sevcan GİRGİN/ Günboyu
Milyonlarca kişi, Eylül ayı enflasyon rakamının açıklanacağı 3 Ekim'i bekliyor. Bu rakam memur maaşı ve emekli zammını belirleyecek. Ekonomistler, Eylül ayı TÜFE tahminini yüzde 4,9 olarak öngörüyor. Bu tahminlere göre, emekli maaşı zammı oranı 3 aylık dönem için yüzde 25,29'a çıkacak. Ayrıca, memur zammı, enflasyon farkı ve toplu sözleşme katkılarıyla birlikte yüzde 34,29 seviyesine ulaşacak. Bu nedenle, Eylül ayı enflasyon rakamının açıklanması büyük bir öneme sahiptir.
Akaryakıt ve sigara gibi ürünlerdeki vergi artışlarına ek olarak, deprem nedeniyle artan maliyetler ve Türk Lirası'ndaki değer kaybıyla birlikte Eylül ayında enflasyonun yükseleceği öngörülüyor. Reuters tarafından yapılan ankete katılan 10 ekonomistin tahmini, Eylül ayı enflasyonunun yüzde 4,9 olacağı yönünde. Ayrıca, yıllık enflasyon beklentisi yüzde 61,7 seviyesine çıktı.
Tek seferlik ek Motorlu Taşıtlar Vergisi (MTV) artışının yanı sıra, Banka ve Sigorta Muameleleri Vergisi (BSMV) ile harçlar da artırıldı. Bu değişiklikler, Temmuz ve Ağustos aylarında Tüketici Fiyat Endeksi'nde (TÜFE) sekiz aylık bir düşüşün ardından yeniden yükselişe geçmesine neden oldu. Hem Temmuz hem de Ağustos aylarında aylık enflasyon oranı çift haneli seviyeye yakın bir seyir izledi.
Merkez Bankası (TCMB), enflasyon raporunda yıl sonu için öngördüğü enflasyon tahminini yüzde 22.3'ten yüzde 58'e yükseltti. Aynı raporda, öngörülen patikaya göre 2024 yılında enflasyonun yüzde 33 seviyesine gerileyeceği de belirtilmiştir.
Kademeli sıkı para politikasını benimseyen ve enflasyonun düşüşünü tekrar ana öncelik haline getiren TCMB, Hafize Gaye Erkan liderliğindeki bir dönemde politika faizini sadece dört ayda %8.5 seviyesinden %30 seviyesine çıkardı. Geçen haftaki toplantıda, TCMB politika faizini daha da artırarak 500 baz puanlık bir artışa gitti ve dezenflasyon konusundaki kararlılığını vurguladı.
Reuters'ın anketine göre, yıl sonu enflasyon tahmin medyanı %68.5 seviyesinde bulunuyor. Tahminler arasında %66.45 ile %72 arasında geniş bir band bulunuyor. Ağustos ayında yapılan ankette ise yılsonu tahmin medyanı %55.7 seviyesindeydi. Bu, enflasyonla ilgili öngörülerin yükseldiğini ve daha yüksek bir enflasyon beklentisi olduğunu göstermektedir.
Memur ve emeklinin 2 aylık zammı netleşti
Memur maaşı ve emekli zammı, enflasyon rakamlarının yakından takip edildiği kritik bir konu olmaya devam ediyor. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), Temmuz ayı enflasyonunu %9,49 olarak açıklamıştı. Ağustos ayı enflasyonu ise %9,09 olarak belirlendi. Bu verilere göre, 2 aylık enflasyon %19,44 olarak hesaplandı. Bu durumda, SSK ve Bağ-Kur emeklileri için 2 aylık enflasyon farkı zammı olarak kesinleşmiş oldu. Memurlar ve memur emeklileri için ise 2 aylık enflasyon farkı %12,73 olarak hesaplandı. Bu rakamlar, Ocak 2024 dönemi için maaşlarda yapılacak zamların önemli bir göstergesi olarak dikkate alınacak.
Yüzde 15'lik toplu sözleşme artışıyla birlikte memurlar ve memur emeklilerinin iki aylık artışı yüzde 29,63 oranına ulaştı
3 ayda yüzde 35’E yakın maaş artışı
3 Ekim'de TÜİK'in Eylül ayı TÜFE verilerini açıklayacağı gözlerin şimdi tümüne çevrildi. 4,9'luk Eylül ayı enflasyon tahminine göre, SSK ve Bağ-Kur emeklileri için zam oranı yüzde 25,29 seviyelerine çıkacak. Memur ve memur emeklileri içinse yüzde 15 toplu sözleşme zammı ve enflasyon farkı ile bu oran 34,29 seviyesine yükselecek.
En düşük emekli maaşı ne olacak?
Orta Vadeli Program'da yer alan yüzde 65,4 enflasyon tahmini doğrultusunda yapılan hesaplamalara göre, 6 aylık enflasyon oranı yüzde 30'un üzerine çıkıyor. Bu durumda, SSK ve Bağ-Kur emeklilerinin enflasyon artışı yüzde 30 seviyesinde olacakken, memurlar ve memur emeklilerinin zammı toplu sözleşme artışı ile birlikte yüzde 49'u aşacak. Ayrıca, tüm emeklilerin Ocak zammının yüzde 50'nin üzerine çıkması için bir refah payı artışı da öngörülüyor. Bu plan çerçevesinde, en düşük emekli maaşı da 10.000 TL seviyesine yükseltilmesi hedefleniyor.
En düşük emekli ve memur maaşı ne olacak?
(TEMMUZ 2023 – 3 AYLIK TAHMİNİ YÜZDE 34,29)
• Memur – 22.017 – 29.566
• Memur emeklisi – 9.876 – 13.262
MEMUR MAAŞLARI (TEMMUZ 2023 – 3 AYLIK TAHMİNİ YÜZDE 34,29)
• Şube müdürü (Üniversite mezunu) 1/4 – 32.438 – 43.560
• Memur (Üniversite mezunu) 9/1 –22.926 – 30.787
• Uzman öğretmen 1/4 – 29.525 – 39.649
• Öğretmen 1/4 – 26.642 – 35.777
• Başkomiser 1/3 – 32.613 – 43.795
• Polis memuru 8/1 – 29.512 – 39.631
• Uzman doktor 1/4 – 37.162 – 49.904
• Hemşire (Üniversite mezunu) 5/1 – 26.428 – 35.490
• Mühendis 1/4 – 33.109 – 44.462
• Teknisyen (lise mezunu) 11/1 – 23.525 – 31.591
Profesör 1/4 – 48.111 – 64.608
• Araştırma görevlisi 7/1 – 31.750 – 42.637
• Vaiz 1/4 – 27.608 – 37.074
• Avukat 1/4 – 31.549 – 42.367
MEMUR EMEKLİSİ MAAŞLARI (TEMMUZ 2023 – 3 AYLIK TAHMİNİ YÜZDE 34,29)
• Müsteşar 1/1 – 35.911 – 48.224
• Genel müdür 1/1 – 31.784 – 42.682
• Şube müdürü (Üniversite mezunu) 1/4 – 12.473 –
• Memur (Üniversite mezunu) 1/4 – 9.765 – 16.749
• Öğretmen 1/4 – 14.791 – 19.862
• Kaymakam 1.sınıf 1/4 – 20.941 –
• Başkomiser 1/4 – 14.791 – 28.121
• Polis memuru 1/4 – 14.791 – 28.121
• Hemşire (Üniversite mezunu) 1/4 – 14.791 – 28.121
• Mühendis 1/4 – 14.810 – 19.888
• Teknisyen (Lise) 1/4 – 10.633 – 14.279
• Pratisyen Hekim 1/4 – 21.860 –
• Profesör 1/4 – 25.678 – 29.355
• İmam Hatip – 14.791 – 19.862
• Avukat 1/4 – 14.791 – 19.862
