Mehmet Akif ERDEM/ Günboyu
Artan konut fiyatları nedeniyle vatandaşlar yatırımlarını arsaya yönlendirmeye başladılar. Konut dışı satışlar, 2023'ün ilk döneminde yüzde 57,67'lik artışla rekor seviyeye ulaştı. Fiyatların en çok arttığı şehirler ise İstanbul, Ankara ve İzmir oldu.
Sibel Gülersöyler'in Haberglobal'de yer alan haberine göre, büyükşehirlerde konut maliyetlerinin artması, yoğun göç nedeniyle günün her saatinde trafik sıkışıklığı yaşanması ve stresli bir yaşam tarzı, vatandaşları arsa alımlarına yöneltti. Bu nedenle konut dışı satışlar rekor kırdı. 2021 yılında yüzde 50,60 olan konut dışı satışlar, 2022'de yüzde 54,07'ye yükseldi ve 2023'ün ilk 2 ayında yüzde 57,67'lik rekor seviyeye ulaştı. Uzmanlar, fiyat artışlarının yatırımcıların planlarını değiştirdiğini ve arsa ile tarla satışlarında büyük bir artış yaşandığını ifade ediyorlar. İngiltere merkezli bir danışmanlık şirketinin araştırmasına göre, Türkiye bu alanda 56 ülke içinde yüzde 132,8'lik artışla ilk sırada yer alıyor. Fiyatların en fazla arttığı şehirler ise Ankara, İzmir ve İstanbul olarak belirlendi.
KREDİ ÇIKMIYOR
İstanbul Emlakçılar Odası Başkanı Nizamettin Aşa, vatandaşların arsaya yönelmesiyle ilgili olarak şunları söyledi: 'Vatandaşlar, ev fiyatlarının yüksek olduğu bir dönemde konut almakta zorlanıyorlar. Konut kredisi çekmek istediklerinde ise istedikleri miktarda kredi alamıyorlar. Örneğin, 5 milyon TL'lik bir ihtiyaçları varsa, ancak 500 bin TL kredi çıkarılıyor. Bu nedenle krediye ulaşamayan bir alıcı kitlesi bulunuyor. Bu durumda en mantıklı yatırım arsa alımı oluyor.
"HİSSELİ ARSA ALABİLİYORLAR"
Vatandaşın cebindeki 200 bin lira ile en azından hisseli bir arsa alabildiğini anlatan Aşa, "Gayrimenkul yatırımları artık arsaya dönmüş durumda. Bu yatırım, vatandaşın parasını artan enflasyona karşı korumanın da bir yolu" ifadelerini kullanıyor.
SİT YA DA ORMAN ALANI ÇIKARSA...
Arsa alım satımlarında vatandaşların mağduriyet yaşamaması için uyarılarda bulunan Aşa, şunları söylüyor: 'Eşinden dostundan duyduğu bilgilerle gidip arsa alan vatandaşlar bulunuyor. Bu hem karlı, hem de riskli bir yaklaşım olabilir. Satın alınan arazi, SİT (Sit Alanı), orman alanı veya su havzası içinde olabilir, üzerinde şerhler olabilir. Bir diğer risk de, satın alınan arazinin tarlaya hisseli olarak kayıtlı olması durumunda, diğer hissedarların ön alım hakkı olan 'şufa hakkı' bulunabilir.
DEPREMLERDEN SONRA...
Arsa alım satımlarında vatandaşların mağduriyet yaşamaması için uyarılarda bulunan Aşa, şunları söylüyor: 'Eşinden dostundan duyduğu bilgilerle gidip arsa alan vatandaşlar bulunuyor. Bu hem karlı, hem de riskli bir yaklaşım olabilir. Satın alınan arazi, SİT (Sit Alanı), orman alanı veya su havzası içinde olabilir, üzerinde şerhler olabilir. Bir diğer risk de, satın alınan arazinin tarlaya hisseli olarak kayıtlı olması durumunda, diğer hissedarların ön alım hakkı olan 'şufa hakkı' bulunabilir.
ENFLASYONUN DÜŞÜK OLDUĞU SENARYOLARDA BİLE...
Keskin, ayrıca şu bilgiler paylaşıyor: "10 sene önce şehirleşmeye başlamamış yerlerin şuan için her imkanın bulunduğu kentler haline gelmesi arsa yatırımı üzerindeki en büyük etken. Arsa ve tarla yatırımları ise değer artış potansiyeline sahip yatırımlar. Dolayısıyla enflasyonun daha düşük olduğu senaryolarda bile karlıdır."
TAPU SİCİLİNE DİKKAT
Arsa satın almadan önce tapu sicilini incelemenin önemini vurgulayan Keskin, şunları belirtiyor: 'Eğer mülk sahibi kişi değil de örneğin bir emlakçı tarafından satılıyorsa, bu kişinin yetkili olduğunu doğrulamak önemlidir. Ayrıca, tapuda herhangi bir şerhin olup olmadığını kontrol etmek gereklidir. Belediye ve diğer kuruluşların raporlarını incelemek, arsanın imar durumunu öğrenmek, ulaşım ve altyapı durumunu gözden geçirmek, çevrenin gelişme potansiyelini değerlendirmek, arsanın geometrisi ve eğimine dikkat etmek satın alma sürecinde önemli adımlardır.
